စပါးမြစ်ဖုနီမတုတ်ရောဂါ
ရောဂါ၏ အင်္ဂလိပ်နာမည် - Rice root knot disease
စပါးပင်၏ အမြစ်များကို တိုက်ခိုက်သော Meloidogyne spp နီမတုတ် ကြောင့် ရောဂါဖြစ်ပွါးသည်။
-
ကမ္ဘာပေါ်ရှိ စပါးစိုက်ပျိုးရာ ဒေသအားလုံးလောက်တွင် ကျရောက်ဖျက်ဆီးတတ်သော ရောဂါဖြစ်သည်။
-
စပါးပင်၏ အမြစ်များတွင် ချိတ်ပုံသဏ္ဍန် အဖုများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။
-
စပါးစိုက်ပြီးကာစတွင် ရောဂါစတင်ကျရောက်ပါက ရောဂါလက္ခဏာများ အလွန်ဆိုးဝါးစွာ တွေ့မြင်ရသည်။
ရောဂါလက္ခဏာ
-
ရောဂါကျစပါးပင်များ၏ အမြစ်များတွင် အဖုအလုံးသဏ္ဍန်များ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။ မြေပေါ်ပိုင်း လက္ခဏာအဖြစ် အရွက်များဝါခြင်း၊ ပင်ပွားအထွက်နည်းခြင်း၊ အပင်ပုခြင်း နှင့် မအောင်မြင်သော အနှံများထွက်ခြင်းများကို တွေ့ရသည်။
 |
 |
|
စပါး အမြစ်ပေါ်တွင် ဖြစ်ပေါ်သော အဖုများ (source: IFAS) |
မြစ်ဖုနီမတုတ် ရောဂါကျ စပါးခင်းပုံ (Source: TNAU Agritech portal) |
ရောဂါကူးစက်ဖြစ်ပွားပုံ
-
ရောဂါဖြစ်စေသော နီမတုတ်သည် စပါးပင်အမြစ်တွင်း နှင့် မြေကြီးထဲတွင် ကြီးထွား၊ ပွားများကြပြီး မြေကြီးမှ တဆင့်သော်၎င်း၊ အမြစ်အကြွင်းအကျန် များမှ တဆင့်သော်၎င်း တရာသီမှ တစ်ရာသီ ကူးစက်ပျံ့ပွားသည်။
ရောဂါကာကွယ်ရန်အလေ့အကျင့်ကောင်းများ
-
စပါးနှင့် သီးလှည့်အဖြစ် ပဲလွန်း၊ ဂုန်လျှော်၊ နေကြာနှင့် နှမ်း သီးနှံများစိုက်ပျိုးပေးပြီး သဘာဝမြေသြဇာများ၊ တမာကြိတ်ဖတ်၊ စက်ဖွဲပြာ နှင့် ပိုတက် ဓါတ်မြေသြဇာများ ထည့်သွင်းပေးရမည်။
ဓာတုဆေးဖြင့်ကာကွယ်နှိမ်နင်းပုံ
-
ထောက်ခံထားသော နီမတုတ်သတ်ဆေးများကို သုံးပါ။
-
စပါးပျိုးပင်ငယ်များကို Carbosulfan 0.1% အရည်တွင် နှစ်ပေးခြင်းဖြင့် နီမတုတ်များ မျိုးပျံ့ပွားမှုကို လျော့ကျစေသည်။
-
အထိရောက်ဆုံးကာကွယ်နည်းမှာ မစိုက်ပျိုးမှီ မြေဆီလွှာအတွင်းကို Metham potassium (သို့) metham sodium (သို့) 1,3 dichloropropene (1,3-D 97) တို့ဖြင့် အဆိပ်ငွေ့မှိုင်းတိုက်ပေးခြင်း ဖြစ်သည်။